Cornelis Springer

De weg Oss-Lithoyen, 1000/3/168

Identificatie

Titel(s):

De weg Oss-Lithoyen, 1000/3/168

Objecttype:

prent

Objectnummer:

jc 1515 A

Omschrijving:

Getekend door E. Koster. Ets vervaardigd door C. Springer. Formaat origineel 9 x 16 cm. Uitgebracht door H.D. & Partners, Oss, 1981. Eeuwenlang heeft Oss, vooral het noordelijk gedeelte, ernstige wateroverlast in de winter en het voorjaar gehad, veroorzaakt door de zgn Beerse overlaat. Wanneer de Maas, mede door de vele grillige bochten, die er voorheen in waren, de toevloed van het water niet meer kon verwerken, kwam het water bij Beers ten oosten van Grave de dijk over. Daar was immers de dijk over een lengte van vele meters met opzet lager gemaakt om te voorkomen dat de dijken elders doorbraken en vooral ook dat het op Gelders gebied terecht kwam. Het gevolg was dat het water zijn weg zocht door de polders ten noorden van Oss, de zgn Traverse, vele kilometers lang en meerdere kilometers breed. Ook dijkdoorbraken kwamen meermalen voor. In 1855 brak de dijk biuj Lith door. Hoe de grindweg tussen Oss en Lithoyen er toen uitzag, toont ons de bijgaande afbeelding, vervaardigd door de bekende negentiende eeuwse kunstenaars E. Koster en C. Springer ter leniging van de nood van de slachtoffers van de waterramp te Lith en in andere plaatsenlangs de grote rivieren. De tekenaar geeft de situatie weer ter hoogte van de tegenwoordige Kennedybaan te Oss. Links in de verte is de molen 'Zeldenrust' (gebouwd omstreeks 1800) van Lith zichtbaar, in het midden de kerktoren van Lithoyen en rechts de kerk van Teefelen. Met moeite zoekt de huifkar, het vervoermiddel van die dagen, haar weg. In Oss stond het water soms tot aan de grote Kerk, de gehele Vlashoek stond menigmaal blank. De afbeelding geeft ons een indruk hoe de voor Oss zo belangrijke boterhandel bij de bekende boterhandelaren Jurgens en Van den Bergh werd bedreven. Per huifkar ging men de Maaskant min, de streek ten noorden van Oss, om bij de boeren boter te ruilen tegen textiel en andere zaken. De weg naar Lithoyen was ook belangrijk omdat hierover de karren gingen vanuit Oss naar de loswal in Lithoyen. Deze karren vervoerden de boter sinds 1871 ook de margarine naar der schepen in de Maas, die ze verder transporteerden naar Rotterdam, vanwaar deze producten naar Engeland en Schotland werden verscheept. Lang heeft het geduurd voordat er in deze slechte waterstaatkundige situatie een verbetering kwam. Pas de grote waterramp van 1923/26, die de traverse geheel onder water zette, gaf uiteindelijk de doorslag tot het nemen van definitieve maatregelen. De dijken werden verbeterd, de Maas werd gekanaliseerd, de scherpste bochten werden afgesneden en van 1934 tot 1936 werd de stuw in Lith gebouwd. Daardoor kreeg men de Maas onder controle en gingen toestanden zoals hierbij afgebeeld tot het verleden behoren. Drs. F.J.M. van de Ven.

Vervaardiging

Vervaardiger(s):

Cornelis Springer

Datering vanaf:

1885

Datering tot:

1981

Materiaal en techniek

Materiaal:

inkt, papier, papier

Afmetingen:

hoogte 30cm x breedte 42cm

Verwerving en rechten

Verwervingsmethode:

schenking